معرفی مراکز وابسته به مدرسه عالی تمدن اسلامی

مدرسه تخصصی فلسفه و کلام نور حکمت رضوی

پیشینه شکل گیری

از دیر باز مشهد مهد مبارزه با فلسفه و عرفان بوده و بسیاری از فضلای شهر تحت تأثیر رسوبات أخباری‌گری از عصر مرحوم «شیخ حرّ عاملی» بوده‌اند. مشهد مقدّس یکی از شهرهائی است که در قرن یازدهم و آغاز نهضت مبارزه با فلسفه و عرفان، یکی از پایگاه‌های مبارزه شمرده می‌شده است و شاهد درگیری‌هائی بین مخالفین و موافقین بوده است  و این گرایش‌های اخباری‌ منجرّ به ضعف هرچه شدیدتر علوم عقلی و عرفان در حوزه خراسان – خصوصاً پس از عصر صفویّه – شد.

لذا در میان عالمان شهر مشهد در چند قرن اخیر فیلسوف نامداری را نمی‌یابیم و اندک مدرسان فلسفه نیز مهجور و منزوی بوده‌اند!

اگرچه مخالفتها تا زمان حاضر فراز و نشیب هایی داشته اما هیپچگاه مخالفان حکمت تیغ بران خود را در نیام نکردند و با تمام توان مشغول هجمه به این معارف الهیه می باشند.

حتی پس از پیروزی شکوهمند اسلامی با جلوداری رهبری حکیم و عارف این جریان به حضور خود ادامه داده و تا جایی که بتواند سعی در جلوگیری از نشر این علوم الهیه دارد.

با این پیشینه و در شرایطی که خلاء مباحث حکمی عرفانی در فضای حوزه علمیه خراسان احساس می شد موسس گرانقدر جناب حجه الاسلام والمسلمین واسطی طرح مفصلی را جهت راه اندازی رشته حکمت و عرفان شیعی جهت تصویب به حوزه علمیه خراسان ارائه نمودند که به تصویب نرسید و نهایتا مجوز فلسفه و کلام اسلامی صادر گردید.

هویت مرکز

این مرکز تخصصی واحد آموزش حوزوی است که رشته فلسفه وکلام اسلامی را پس از اتمام سطح یک و به صورت پیوسته تا سطح سه مدارج حوزوی، براساس برنامه درسی مصوب کارگروه فلسفه وکلام مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان ارائه می کند ودانشنامه رسمی سطح سه حوزه را به فارغ التحصیلان اعطاء می نماید. اگر چه این مرکز مستقل بوده و با مجوز مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان شروع بکار نموده اما عملا به عنوان بازوی علمی موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام می باشد.

تعریف رشته

رشته تخصصی پیوسته سطح سه فلسفه وکلام اسلامی در مقطع آموزشی از پایه هفت تا یازده نظام آموزشی حوزه است که طلاب علاوه بر آموزش فقه واصول استدلالی، دیدگاه ها وتحلیل های عقلی وکلامی درباره شبکه هستی، رابطه خالق ومخلوق، بالخصوص انسان وموقعیت او در رابطه با خداوند وکلان هستی و زندگی را می آموزد به طوری که بتواند معناداری زندگی ودینداری شیعی در دنیای معاصر را با تحلیل واستدلال انتقال دهند.

چشم انداز در افق ۱۴۰۴(ده سال پس از تاسیس)

مرکز آموزشی پژوهش محور که بر اساس نقشه علمی، دارای متخصصین و محصولات علمی با کیفیت افزایی مستمر است، و در جهت عملیاتی کردن کارآمدی دین در برنامه سازی برای پیشرفت شبکه ای و کارآمد کردن علوم حوزوی برای کیفیت افزایی در زندگی فردی، اجتماعی و تمدن سازی الهی با شاخص «افزایش حس حضور خداوند در جامعه» حرکت می کند.

«تولید محصولات علمی با کیفیت برتر

در جهت افزایش کیفیت زندگی متصل به ملکوت»

اهداف پایه

هدف مرکزی: تولید علوم انسانی اسلامی و زیرساخت معرفتی تمدن اسلامی

برنامه راهبردی

تعریف: مجموعه علاقه مندان به علوم عقلی که به دنبال تحول در علوم انسانی با استفاده ار فلسفه، کلام و عرفان اسلامی بوده، مبانی، رویکرد، روش و برنامه تحول را بررسی میکنند.

ماموریت: دست یابی به دستگاه معرفتی و روشی بازتعریف علوم انسانی و دستگاه معرفتی و روشی تولید علوم انسانی اسلامی

اهداف اجرایی

  • توسعه و تعمیق شناخت نسبت به مبانی و مسائل علوم عقلی
  • بررسی منابع فلسفه و کلام اسلامی و ایجاد توان ارزیابی آنها
  • بررسی رویکردهای اصلی و رایج فلسفه و کلام
  • بررسی جریان های فکری و انحرافی در فلسفه و کلام در غرب و شرق
  • زمینه سازی برای جمع میان روش های مختلف معرفتی
  • ایجاد توان پاسخگویی به شبهات معرفتی
  • ایجاد زمینه تحقیقات اجتهادی برای دوره سطح ۴ این رشته
  • ایجاد توان تدریس کتب آموزشی حوزه در علوم عقلی
  • زمینه سازی برای تعالی اخلاقی و معنوی طلاب

اولویت ماموریتی

«تربیت مدرس و محقق فلسفه و کلام اسلامی

به جهت بسترسازی برای تولید علوم انسانی اسلامی»

ساختار

شورای اجرایی:

اعضای شورای اجرایی عبارتند از:

  • آیت الله فیاض صابری
  • حجت الاسلام والمسلمین اسفندیاری
  • حجت الاسلام و المسلمین کشمیری
  • حجت الاسلام و المسلمین واسطی
  • دکتر سید عباس صالحی (وزیر ارشاد فعلی)

هیات علمی:

اعضای هیات علمی عبارتند از:

  • آیت الله زمانی فرد (مدرس دروس خارج حوزه علمیه خراسان)
  • حجت الاسلام والمسلمین سیادت موسوی
  • حجت الاسلام والمسلمین شیخ مهدی سعیدیان
  • حجت الاسلام والمسلمین شیخ عبدالمجید رجبعلی
  • حجت الاسلام والمسلمین شیخ عبدالحمید واسطی

مدیر مرکز: حجت الاسلام والمسلمین شیخ مهدی زمانی

معاون آموزش:حجت الاسلام والمسلمین شیخ علیرضا توحیدی نیا

معاون پژوهش: حجت الاسلام سیدمسعود امیری مقدم

(از دانش آموختگان دوره اول مرکز)

کارشناس آموزش:حجت الاسلام شیخ حسن تاجیک

(از دانش آموختگان دوره اول مرکز)

کارشناس فرهنگی:حجت الاسلام شیخ روح الله رضایی

(از دانش آموختگان دوره اول مرکز)

طلاب مرکز:

  • پذیرش در این مرکز تخصصی از میان داوطلبانی که دوره مقدمات را به پایان رسانیده اند یا مشغول به سطوح عالی و درس خارج فقه و اصول باشند صورت میگیرد.
  • تا کنون طی ۵دوره پذیرش ۶۰ نفر مشغول به تحصیل در این مرکز شده اند.
  • ۲۴ نفر از طلاب معزز در شرایط انتخاب موضوع پایان نامه یا مشغول به تدوین هستند
  • در میان طلاب حاضر در مرکز ۷ نفر مشغول درس خارج فقه و اصول می باشند.
  • از میان پذیرش شدگان۱۴  نفر دارای مدارک تحصیلی در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه می باشند که پس از تحصیلات دانشگاهی وارد حوزه علمیه شده اند.


فعالیتهای علمی-پژوهشی

برگزاری دوره های دانش افزایی:

  • حکمت اشراق : حجت الاسلام والمسلمین امینی نژاد
  • حکمت مشاء: حجت الاسلام و المسلمین کردفیروزجایی
  • منطق: حجت الاسلام و المسلمین سلیمانی امیری

و …

برگزاری نشست های تخصصی دوهفته ای علوم عقلی:

شرکت در فراخوان های آثار پژوهشی:

  • کسب رتبه پنجم در سطح مدارس علمیه مشهد مقدس در فراخوان چهاردهم آثار
  • اقدام جهت راه اندازی نشریه تخصصی حکمت و فلسفه  حوزه علمیه خراسان

برنامه های پیش رو:

برگزاری دوره های تکمیلی:

أ.

  • هویت شناسی علوم انسانی با رویکرد تمدنی
  • مدل طبقه بندی علوم انسانی
  • مفهوم شناسی علم دینی
  • هویت شناسی تطبیقی «پیشرفت»، «توسعه»، «رشد»، «تعالی» و «تحول»
  • هویت شناسی فرهنگ و تمدن و تمدن سازی

ب.

  • شبکه مسائل «علوم انسانی»
  • نقشه علوم انسانی
  • منبع شناسی علوم انسانی و تحول
  • ظرفیت شناسی دین به معنی عام و اسلام برای پاسخ به مسائل «علوم انسانی»

ج.

  • روش شناسی نظریه پردازی و تولید علم
  • روش شناسی علوم انسانی
  • روش شناسی علم دینی

د.

  • هویت شناسی فلسفه های مضاف
  • نقشه فلسفه های مضاف (نیازمندی های تمدن سازی)
  • روش شناسی تولید فلسفه های مضاف